Op 10 mei 1940 valt nazi-Duitsland België binnen. Een paar dagen later hangt de nazi-vlag aan de Antwerpse kathedraal. De dictatuur verdeelt de stadsbewoners en leidt tot de massale vervolging van Joden en mensen die zich verzetten. Met de haven als strategisch militair doelwit is er ook voortdurend een militaire dreiging. Het bommengeweld maakt veel slachtoffers. De stad breekt onder oorlog en vervolging.
Hoe kan dit gebeuren? Wat betekent het om te leven in een bezette stad? Wat gebeurt er als basiswaarden zoals vrijheid en gelijkheid wegvallen? Wie wordt daar vooral het slachtoffer van en wie helemaal niet? Welke rol speelt de lokale overheid en de politie? Welke keuzes maken stadsbewoners zelf: vluchten of blijven, meewerken met de bezetter, afwachten en gehoorzamen of zich verzetten? En wat zou jij doen?
De tentoonstelling brengt de samenleving van toen tot leven met symbolische plaatsen zoals een cinema, een school, een huis, de kathedraal en het stadhuis. Daar maken persoonlijke verhalen en voorwerpen van Antwerpenaren de oorlog en de dictatuur tastbaar. Het zijn verhalen van verdeeldheid, machteloosheid, verraad, geweld, maar ook van moed, verzet en hulp. Het zijn verhalen om nooit te vergeten.
Sporen tot vandaag
Op 2 september 1945 eindigde de Tweede Wereldoorlog, maar het conflict laat zelfs nu nog sporen na, ook bij de kinderen en kleinkinderen van de mensen die toen in Antwerpen leefden. In 2020-2021 organiseerde het MAS een oproep om persoonlijk erfgoed over Antwerpen tijdens de Tweede Wereldoorlog te delen. Meer dan 300 mensen kwamen over hun familie, buren of kennissen vertellen. Sommigen schonken objecten of gaven ze in bruikleen. Een deel van deze getuigenissen zijn de basis voor de bijzondere persoonlijke verhalen in de expo.
Praktisch
- De expo 'Stad in oorlog. Antwerpen, 1940 - 1945' is te zien in het MAS op de 4e verdieping.
Heb je interesse in nog meer verhalen en activiteiten rond WOII in Antwerpen? Surf dan naar ‘Antwerpen Herdenkt’.