Overslaan en naar de inhoud gaan
© Jeroen Broeckx

Over WOII

In 2021 verzamelden we bijna 300 persoonlijke verhalen over de Tweede Wereldoorlog. Antwerpenaren deelden boeiende getuigenissen, unieke objecten en sprekende documenten over de oorlogsjaren. Door deze verzamelronde krijgt de tentoonstelling over WO II in Antwerpen een biografische insteek.

Met een aantal 90-jarigen die de oorlog bewust meemaakten, namen we interviews af. Samen met de verzamelde objecten brengen de getuigenissen de tentoonstelling tot leven. Helaas is er geen ruimte genoeg om alle verhalen een plaats te geven in de expo. Maar we zoeken andere mogelijkheden om ze te delen. 

In de reeks Stadskronieken verscheen de publicatie Angst en liefde. In dit boek deelden een 15-tal families hun oorlogsverhaal. Aan deze verhalen, geschreven door een familielid, werken verschillende generaties mee: zowel mensen die de oorlog zelf als kind meemaakten, als kinderen en kleinkinderen die over de vreselijke ervaringen van hun familie schrijven. De vraag die centraal staat is: Welke impact had de Tweede Wereldoorlog op de familie? Maar naast de eigen ervaringen, is er ook ruimte voor de hedendaagse impact van de oorlog. Hoe leven oorlogsverhalen verder?

Jaarlijks vindt het initiatief 'Open Huizen' plaats. Dat zijn vertellingen over het leven van slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog in een intieme sfeer, op de plaats waar slachtoffers woonden of vaak kwamen. Een aantal vertellingen die aan bod kwamen in de editie van 2022, kwamen voort uit de verzamelronde. In de editie van 2023 kregen de MAS-verhalen een nog prominentere plaats.

Op de website Antwerpen Herdenkt vind je een reeks verhalen die voortkwamen uit de verzamelronde. De thematische verhalen brengen een persoonlijk blik op de oorlogsjaren. Verwacht je aan boeiende verhalen over het oorlogsverleden van de stad vanuit een biografisch perspectief.

De MAS-verzamelronde gaf zo niet alleen voeding aan een tentoonstelling over de Tweede Wereldoorlog, maar leidde ook tot een boek met persoonlijke oorlogsverhalen, intieme vertellingen en een artikelreeks. Zodat we niet vergeten, wat er zich bijna 100 jaar geleden in Antwerpen afspeelde.

Schenkingen

Verschillende deelnemers aan de verzamelronde schonken een object of gaven het in bruikleen voor de expo. Zo bracht Tony Sharp een bijzondere kaart mee uit Engeland. Zijn vader Jack was een Brits militair die in Antwerpen was gestationeerd vanaf eind 1944. Hij hielp met het onklaar maken van niet-ontplofte V-bommen en het opruimen van schade in de stad. Jack Sharp kreeg, zoals vele andere geallieerde soldaten na het V-bommenoffensief, de kaart 'Antwerp V1 and V2 attack. Fall of shot on arrondissement of Antwerp from 7 Oct. 44 to 30 March 45' in een leren tas. Hij bewaarde de kaart zijn hele leven. Zoon Tony schonk de kaart en tas aan het MAS.

Yvonne Van der Maat schonk een sigarendoosje met bomscherven van de beruchte V-bommen. Toen de V-bommen vielen, tussen oktober 1944 en maart 1945, was ze 14 jaar. Ze schuilde met haar familie in de kelder. Na het einde van het bomalarm raapte ze met haar zussen de nog warme scherven op. De stukjes herinneren haar aan de angst, het gevaar en het avontuur van het laatste oorlogsjaar.

Beide objecten zijn te zien in de expo.

Over de expo

Stad in oorlog

Antwerpen, 1940 - 1945

Door het militaire geweld en door de massale vervolging van Joden en andersdenkenden tijdens de Tweede Wereldoorlog, brak de stad. Pakkende persoonlijke verhalen en objecten maken deze periode heel tastbaar.

Louis Pighini

Verzetsfotograaf in bezet Antwerpen

Het MAS bewaart een bijzondere verzameling foto’s. Het zijn stiekeme beelden van Antwerpen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Achter de lens stond Louis Pighini, in zijn vrije tijd sluikfotograaf. In de expo ‘Stad in oorlog’ krijgen zijn foto’s een prominente plaats.

Versplinterde familiegeschiedenis

Twee executiepalen kwamen direct na de bevrijding in de collectie van de stad Antwerpen terecht. Charles Stockmans, 62 jaar, is een van de slachtoffers die aan de D’Herbouvillekaai het leven lieten. Dit is zijn verhaal.

 

Metaal met oorlogsverhaal

In de MAS-collectie zitten een 200-tal objecten met een bewogen geschiedenis die terugleidt naar de Tweede Wereldoorlog. Een complex verhaal over museale aanwinsten in oorlogstijd. 

Veteraan geïnterviewd

Oorlogsveteraan Chief Warrant Officer (Ret'd) Anton “Tony” Pearson was in het land, op uitnodiging van het MAS. We interviewden hem naar aanleiding van de nieuwe expo over WO II die in 2023 opent.

Contactdagen WOII

Bijna 300 persoonlijke verhalen verzameld

Ter voorbereiding van een nieuwe vaste tentoonstelling lanceerde het MAS een oproep aan alle Antwerpenaren om hun persoonlijk erfgoed over de oorlog te delen. Tussen mei en juli 2021 verzamelden we bijna 300 verhalen.

Meld je aan voor de nieuwsbrief