Zoeken

MAS bruikleent Robert Mols

CEPA-expo tot half december 2025

In de expo zijn bruiklenen van Royal Yacht Club van België en particuliere verzamelaars te zien. Een gedetailleerd Antwerps redezicht en scheepsmodellen toegeschreven aan Mols zijn de blikvangers uit de MAS-collectie.

Portaalpiramidekraan 97

Portaalkraan 111

Stuckenholz kraan

De laatste handkraan

In 1884 bestelde de stad een laatste handbediende kraan. Oorspronkelijk was deze verrijdbaar op sporen, en bedoeld om schroeven en schroefassen te manipuleren bij de stadsdroogdokken. Na een restauratie staat ze sinds 2011 als monument naast het MAS. 
 

Waterperskraan 97

De 'kemel'

Tientallen jaren lang draaiden de Antwerpse haveninstallaties op perswater. Grote pershuizen met stoommachines voorzagen de waterdruk. Van dit type stonden er twintig kranen langs de Scheldekaai. Ze waren ontworpen om grote stoomschepen te lossen. Hun uitzicht leverde de bijnaam “kemel” op.

Waterperskraan 111

Meer dan 300 “waterkraantjes” heeft de stad doorheen de jaren aangekocht. Er kwam geen elektriciteit aan te pas: deze kranen werden gevoed door een ondergronds netwerk van perswater. Hoewel ze niet meer dan 2 ton konden hijsen bleven deze kranen tot 1974 in gebruik.

Elektrische havenkraan 45AA

De eerste elektrische kraan

In de Antwerpse haven werkten alle bruggen, sluizen en havenkranen op perswater. Dat veranderde in 1907, toen elektrische walkranen hun intrede deden op de Antwerpse kaaien. Deze Luikse kraan was een van de eerste en stond opgesteld bij het Albertdok. 

Draadstangkraan BD158

De 'schroefkraan'

Deze BD-kraan kende een eenvoudige innovatie: de giek is niet vast, maar verstelbaar door een mechanisme met draadstangen of 'schroeven'. Zo kon de kraan een groter arbeidsveld bestrijken.

Elektrische havenkraan CO290

De verloren zoon

Vier kranen met vernieuwende technologie werden in 1931 opgesteld aan de zuidkaaien van de Verbindingsgeul. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden verschillende kranen opgeëist en weggevoerd door de bezetter. Na de oorlog werd deze kraan gevonden in het Duitse Lübeck en terug naar Antwerpen gebracht.

Elektrische topkraan CC176

Een Hollandse topkraan

Een topkraan kan haar reikwijdte aanpassen tijdens het laden en lossen. Constructeurs experimenteerden met allerlei mechanismen om ervoor te zorgen dat de last tijdens die opbeweging op dezelfde hoogte blijft. Deze kraan stond samen met de ‘schroefkranen’ en de ‘mussenbekken’ aan het Derde Havendok.