Schilderingenreeks Een leidraad bij de meditatie op de mandala van Sarvavid Vairocana
Maker onbekend
Binnen-Mongolië, 18de of 19de eeuw
Pigment op papier
MAS, AE.1977.0026
Geschonken door de Vrienden van het Etnografisch Museum Antwerpen, 1977
Meditatie in beeld
De 54 bewaarde miniaturen van deze reeks vormen samen een visuele leidraad bij de meditatie op een mandala. Dat is een voorstelling van de kosmos, met in dit geval centraal Sarvavid Vairocana, de belangrijkste van de vijf hemelse of dhyani-boeddha’s. Zo’n meditatieproces wordt normaal geschreven of mondeling overgedragen van leraar op leerling. In de boeddhistische traditie is een gedetailleerde illustratie als deze dan ook uitzonderlijk. De schilderingen werden waarschijnlijk gemaakt in een Chinees atelier en onder toezicht van een Tibetaanse leraar. Ze deden vermoedelijk dienst bij het onderricht van een Mongoolse prins. Het zijn getuigen van een unieke uitwisseling tussen culturen.
De reeks kwam in 1923 in handen van de Vlaamse scheutist Raphael Verbois (1885-1979). Hij werkte in Binnen-Mongolië en China, en had een intense belangstelling voor het boeddhisme. Een monnik van het klooster in Wangzimiao (Binnen-Mongolië) schonk Verbois de verzameling. Hij had ze bewaard in zijn cel en vertrok voor hogere studies naar Tibet. Hoe hijzelf ze juist verworven had, is niet geweten.
De droom van de moeder
AE.1977.0026.01-54
Maya droomt van een witte olifant, een voorteken dat zij Boeddha ter wereld zal brengen.
Kennis van de werkelijkheid
AE.1977.0026.11-54
Hoogtepunt van de meditatie: uit de vingertoppen van de mediterende ontspringen lichtbundels die een witte volle maan worden, symbool van de leegheid. Hieruit krijgt alles gestalte.
Toewijding
AE.1977.0026.45-54
In de lichtbundels boven het hoofd van de mediterende verschijnen de vijf hemelse boeddha’s.
De ultieme werkelijkheid
AE.1977.0026.52-54
De mediterende heeft het inzicht bereikt, het hoogste doel dat de leegte is, tegelijk oorsprong en doel van alles.
