Zitpenning van de Antwerpse goudsmid Joris Ghyger
Zitpenning van de Antwerpse goudsmid Joris Ghyger - voorzijde
Zitpenning van de Antwerpse goudsmid Joris Ghyger - achterzijde
Antwerpen, 1610
Gestempeld en gegraveerd messing of geelkoper (= een legering van koper en zink)
MAS, AV.B.0060
Verworven in 1969
De voorzijde van de penning toont een vierpas met daarin een schild met drie bekers in de vorm van een kelk: dat was het embleem van de goudsmeden. Rondom zijn linten en gekruiste lauriertakken gegraveerd.
Op de achterkant staat in een gelijkaardige omlijsting van lauriertakken het opschrift Jooris I Ghyger I Anno I 1610. In 1610 werd de Antwerpenaar Ghyger, die in de Borse op de hoek met de Wisselstraat woonde, deken van de Antwerpse gilde van de goudsmeden.
Penning van de Antwerpse goudsmeden
Deze penning vermeldt het jaar 1597 op de voorzijde. De ring met de puntdiamant – en met het jaartal 1597 – verwijst naar de juweliers en goudsmeden. Een grote planeerhamer en vermoedelijk een spanhaak zijn in schuinkruis geplaatst. Verder zie je links van de ring een boraxbus, rechts een bus met drijfponsen en onderaan een graveerbeitel gekruist met een hazenpoot.
Penning van de Antwerpse goudsmeden
Antwerpen, 1597
Gegoten brons (= legering van koper en tin)
MAS, AV.B.0065
Verworven in 1969
De ‘catalogus’ van het gereedschap van de edelsmeden wordt vervolledigd op de keerzijde, met vermoedelijk een boraxpotje en een kolentang die is gekruist met een puntijzer, en verder een insteektas met dubbele kop in het blok, een snijtang en een passer. Rechts: een bussel binddraad, een balans, een pijlgewicht en een soldeerbus met pijpje.
Penning van de Antwerpse goudsmeden
De vermoedelijke maker van deze penning, Jheronimus II Mannacker, was stempelsnijder bij de Brabantse Munt te Antwerpen, de instelling waar munten werden geslagen.
De voorzijde toont het embleem van de Antwerpse goudsmeden: drie gouden coppen – bekers in de vorm van een kelk en met een deksel – in een schild. Erboven staat het jaartal 1568 en het geheel wordt omlijst door lauwerkransen.
Penning van de Antwerpse goudsmeden
Toegeschreven aan Jheronimus II Mannacker (1521-?)
Antwerpen, 1568
Geslagen messing of geelkoper (= een legering van koper en zink)
MAS, AV.B.0061
Verworven in 1969
Op de keerzijde is het handje het kenteken van de Brabantse Munt te Antwerpen. Daarboven staat: ‘DE / NATIE DER / GOVDTSMEDE / VAN ANT / WERPEN’. Het handje werd ook gebruikt als stadskeur: dat was het bewijs dat het ambacht van de goudsmeden het goud- en zilverwerk had goedgekeurd.
