Noortje: "Bedoeling was om mensen die op een of andere manier met elkaar door erfgoed verbonden zijn, te fotograferen. Samen met Jasper Declercq bedacht ik het concept van dit project. Omdat we niet alle groepen konden samenbrengen door Covid, besloten we 14 grote esthetische groepsfoto’s te maken, helemaal in “Noortje Palmers”-stijl. Ik wou de mensen echt centraal zetten, dus koos ik ervoor ze uit hun gebruikelijke context te halen en in een stedelijke betonnen, architecturale omgeving te plaatsen. Door die betonnen context zul je juist ook meer naar de mensen kijken dan wanneer je ze in hun dagelijkse omgeving fotografeert.
Voor de andere groepen schakelden we Dries Luyten in om individuele portretfoto’s te maken, zelf had ik daar de tijd niet voor. Deze individuele foto’s rangschikten we van oud naar jong, zoals erfgoed ook van oud aan jong doorgegeven wordt. Zo zul je de foto's ook in het MAS tegenkomen. Wie bij elkaar hoort, kunnen mensen aan de hand van de outfits en achtergronden weer achterhalen. Op deze manier maak je er een spel van."
Wat vonden jullie van het project?
Noortje: "Nu de laatste shoot achter de rug is, besef ik opeens dat deze opdracht echt een droom was. Het project is inhoudelijk zo mooi: mensen tonen die hun passie doorgeven en zorgen dat die blijft bestaan. “Alles van waarde” is ook een hele mooie titel. Het was een fantastische kans om zo’n mooie verzameling van mensen te mogen vastleggen in mijn beeldtaal."
Dries: "Ja, het is een eer te mogen meewerken aan een project van deze grootorde. Toen Noortje vroeg of ik wilde meedoen, heb ik niet getwijfeld. Door dit project, waarmee we de inwoners van een stad als Antwerpen kunnen weergeven, krijg je als fotograaf de kans om binnen te treden in een nieuwe wereld. En dankzij de ondersteuning van Erfgoedlab Antwerpen ontstond er een hele mooie mix van mensen."
De expo maakt duidelijk wat erfgoed eigenlijk is: alles wat van waarde is voor mensen. Hoe fotografeer je zo'n verzameling van thema's en mensen?
Noortje: "In fotografie helpt een soort van uniformiteit. Sommige groepen hebben hun eigen uniform. Dat helpt om het stilistisch mooi te maken. Anders heb je snel een zootje. Ik heb daar hard op ingezet. Als er geen uniform was, zocht ik toch elementen bij elkaar om tot een mooi geheel te komen."
Dries: "Zowel jong als oud, groot als klein, iedereen kijkt bij de individuele foto’s recht in de lens. Die uniformiteit zorgt ervoor dat je kan zien dat iedereen bij elkaar hoort, ondanks het verschil in erfgoed. En door iedereen af te beelden met iets waar ze trots op zijn, krijg je een eenduidige lijn in de fotografie. De blik van een cricketspeler, een verzamelaar, een danseres of een jonge muzikant toont trots. Daar zijn wij dan weer trots op."
Welk aspect van de shoots vond je het leukst?
Noortje: "Zoals ik al zei, sluit het inhoudelijke super mooi aan met mijn beeldtaal. Dat is een droom. Het ligt helemaal in het verlengde van mijn eigen project ‘En masse’ waarin ik mijn stilistische, grafische stijl combineer met het thema diversiteit.
Daarnaast ontstond er in elke groep onmiddellijk een dynamiek, omdat ze met hetzelfde bezig zijn. Soms kenden mensen elkaar al wel, maar vaak ook niet. De gezamenlijke passie bracht hen samen.
Eén moment dat er voor mij echt uitsprong was bij de voorlezers. Een man begon een verhaal te vertellen, omdat hij dat door COVID al langer dan een jaar niet meer had kunnen doen. Alleen dat moment was al reden genoeg om dit project te doen voor mij. Bij groepsleden die elkaar al kenden, zag je hoe blij ze waren elkaar terug te zien. Voor velen was dat voor het eerst sinds de eerste lockdown."
Dries: "Het leukst? Ongetwijfeld de diversiteit in groepen. Iedereen is zo verschillend en blinkt uit op zijn eigen manier. Wat ze gemeen hadden is het enthousiasme om hieraan deel te nemen."
Wat waren de grootste uitdagingen?
Noortje: "Er waren er wel enkele. Corona zorgde voor de grootste uitdaging. Hier en daar tussen de lockdowns deden we een paar fotoshoots, maar bijna alle shoots van de groepsfoto’s moesten we uitstellen. Eenmaal de ergste lockdowns achter de rug waren, moesten we alle foto's maken op een dikke maand tijd.
Het Belgische regenweer maakte het ook spannend. Met shoots in open lucht heb je droog weer nodig. Gelukkig kon elke shoot doorgaan zoals gepland. Een nieuwe datum zoeken zou niet gemakkelijk geweest zijn met zo'n grote groepen mensen.
Voldoende ruimte vinden op locatie was ook een uitdaging. We moesten rekening houden met de coronarichtlijnen, iedereen moest op een veilige afstand van elkaar blijven. Maar ook omwille van het esthetische aspect. Ik heb de mensen voor de groepsfoto’s echt vaak moeten overtuigen om naar afgelegen plekken in de stad te gaan, waar het allemaal mogelijk was. Daarnaast moest ik sommigen ook overtuigen om ze bepaalde visuele attributen te laten dragen om zo de foto’s esthetisch interessant te maken. Dit project kon echt niet slagen zonder de goodwill en het enthousiasme van de anderen.
Het vinden van een mooie en juiste balans om diversiteit in beeld te brengen was ook niet makkelijk. Met het lanceren van oproepen via onze social media kanalen alleen, lukte het niet. En vaak denken we enkel aan afkomst of geaardheid, maar ook de balans tussen mannen en vrouwen bleek niet zo evident. Blijkbaar zijn toch vooral mannen bezig met erfgoed."
Dries: "De groepen samenstellen was voor mij waarschijnlijk toch ook de grootste uitdaging. De research, het contacteren, het overtuigen, het belichamen van het project. Een bijzonder dank aan Rachid van Erfgoedlab, voor zijn niet aflatende inzet, is hier wel op zijn plaats."
