Overslaan en naar de inhoud gaan

Een blik op onderzoek

Tot 14.10.2024

Wist je dat het MAS een schat aan culturele en historische stukken uit Congo bewaart? Deze verzameling, met bijna 5.000 diverse cultuurvoorwerpen, vertelt het verhaal van Congo van voor de koloniale periode tot nu. Maar hoe zijn deze waardevolle objecten eigenlijk in Antwerpen beland? Dat is precies wat medewerkers van het MAS onderzochten, in nauwe samenwerking met Congolese collega's.

De Congolese verzameling van het MAS kent nog veel blinde vlekken: Hoe verdwenen de cultuurvoorwerpen uit de Congolese gemeenschappen? Gebeurde dit rechtmatig of ging het gepaard met geweld of dwang? En wat betekenen ze vandaag voor hen? Met dit herkomstonderzoek probeerde het MAS die vragen te beantwoorden. Vanaf 28 mei tot en met 13 oktober 2024 kon je de eerste resultaten komen bekijken in de laatste ruimte van het Kijkdepot (+2). 

Een van de boeiendste aspecten van dit project was de samenwerking met onderzoekers in de Democratische Republiek Congo, onder leiding van prof. dr. Donatien Dibwe dia Mwembu (Université de Lubumbashi). Zij verzamelden nieuwe mondelinge getuigenissen over de stukken. Door deze Congolese herinneringen naast informatie uit archieven en historische publicaties te plaatsen, kreeg het MAS een dieper inzicht in de lange geschiedenis van deze cultuurvoorwerpen.

Het MAS ziet herkomstonderzoek niet alleen als een manier om te proberen de blinde vlekken in de collectie in te vullen, maar ook als een kans om nauwer samen te werken met de Belgo-Congolese diaspora en de gemeenschappen in Congo zelf. Zo kon je in het Kijkdepot onder meer een video-opname zien van een artistieke performance. Die werd gemaakt op initiatief van het kunstencentrum WAZA in Lubumbashi.

Reflecties over herkomst en bestemming

MAS gaf het woord aan vier mensen die hun blik wierpen op de Congolese MAS-collectie en het herkomstonderzoek. Ze bekeken het uit verschillende invalshoeken.

De interviews waren te beluisteren en te bekijken in het Kijkdepot. 

Judith Elseviers

Yves Kibi Puati Nelen

Zie ook

Onderzoek herkomst Congocollectie

Het MAS bewaart cultureel en historisch gevoelig Congolees erfgoed. In welke omstandigheden kwam deze verzameling van ongeveer 5.000 cultuurvoorwerpen tot stand? Een tweejarig onderzoeksproject probeert dit duidelijker in kaart te brengen.

Meld je aan voor de nieuwsbrief