De expo belicht eerst de politieke en religieuze conflicten in de 16e en 17e eeuw: de strijd tegen het Spaanse gezag en het conflict tussen katholieken en protestanten. Feesten waren in deze context een uitlaatklep, maar ook een vorm van politieke communicatie en een middel om sociale cohesie te versterken. In dit inleidende deel hangt het schilderij De Spaanse Furie.
De Spaanse Furie (Zuid-Nederlandse School, 1576-1585, MAS-collectie, AV.1980.014)
De Spaanse Furie verbeeldt de gewelddadige herovering van Antwerpen door Spaanse troepen in 1576 waarbij circa 8.000 slachtoffers vielen ten gevolge van moord, verkrachting, plundering en brandstichting. De compositie, met de opeenstapeling van doden op de voorgrond, sluit aan bij voorstellingen van de hel in de beeldende kunst. In de achtergrond brandt het stadhuis.
Vervolgens komen verschillende feestculturen en daarbij horende politieke en sociale tegenstellingen in beeld met werken van onder meer Rubens, Jordaens en Breughel en met een presentatie over de blijde intredes en ommegangen in Antwerpen en Brussel. Bij deze ceremoniële stoeten werden bekende kunstenaars betrokken zoals midden 16e eeuw Pieter Coecke Van Aelst en Pieter Paul Rubens bijna een eeuw later. Centraal in de ruimte staan de authentieke hoofden van de Antwerpse ommegangsreuzen Druon Antigoon en Pallas Athena.
Deze reuzenhoofden zijn met veel zorg getransporteerd, want ze zijn erg fragiel gezien de ouderdom en de mix van materialen: papier-maché, haar, metaal, hout. Rondom de reuzen hangen schilderijen en tekeningen van ommegangen en blijde intredes, want dit werd een geliefd genre in de zeventiende eeuw.
Druon Antigoon (naar Pieter Coucke Van Aelst, 1534-1535)
Pallas Athena (Daniël Herreyns, 1765-1766)
Vanuit het MAS komen nog drie ommegangschilderijen uit deze periode van Alexander Van Bredael en Alexander II Casteels.
De expo Fêtes & célébrations flamandes. Brueghel, Rubens, Jordaens loopt van 26 april tot 1 september 2025 in het Palais des Beaux-Arts te Lille.