Oude dingen waaraan de waarde was onthecht, kregen bij Jaap Kruithof (1929-2009) een plekje in zijn Primrose museum te Antwerpen. Ik heb de laatste dozen met dingen van Jaap ontvangen uit een collectie van 5.000 stuks, verdeeld onder diverse creatieven. Zijn bewaargoed heb ik gefilterd door er naar te kijken, het te bewonderen, te verwonderen en te selecteren. Er was veel decoratie, speelgoed, kapotte vazen, rariteiten, onthoofde poppen, een simpele theemok en een diversiteit aan dingen waarvan Jaap nog de waarde zag en dit graag tentoonstelde.
De collectie die ik heb ontworpen uit de geselecteerde stukken van Jaap, heb ik ontwikkeld vanuit energie, authentieke werkstijl, en signatuur. We zien hier een stukje bewaargoed van Jaap en een nieuw product in een duurzaam jasje van porselein met een nieuwe functie als gebruiksgoed. Bij Jaap stonden de dingen stil, behalve als er iets bij kwam: dan werd er geordend, gegroepeerd en verplaatst. Toch stond hierin de waarde der dingen centraal.
Ik maak ook gebruik van authentieke vondsten, maar dan veelal met liefde voor de oude maker, de lijnen en structuren. Deze transformeer ik dan in porselein, om het nieuw leven in te blazen en terug te brengen in het heden als waardevol object. Voor Jaap was de aankoop bij een kringloop een nieuw bewaargoed en zonde dat het werd weggedaan, maar eigenlijk kregen de spullen geen nieuwe weg of gebruiksfunctie. Daarentegen koop ik graag (ook vanuit minimalistisch oogpunt) iets wat ik opnieuw kan gebruiken.
Proces
De popjes uit de dozen met de verzameling van Jaap keken mij triomfantelijk aan. ‘Doe iets met mij’ was de overgang tot het pakken van een broodmes en de voor 'mij' bruikbare delen te verwijderen en te gebruiken. Het klinkt ietwat luguber maar “Grondstof voor de toekomst” is in mijn ogen ‘doe ermee wat je wilt’: al vergruis je het, gebruik je het waar het voor bedoeld is, geef je het een poëtisch beeld of iets wat tot kunst aanschouwd kan worden. Ik werk graag vanuit het intuïtieve en laat het proces ook langzaam leiden tot in de verbeelding maar ook tot een bruikbaar product. De waarde zien en hergebruiken van de spullen waarin de mens geen waarde meer ziet. De dingen die Jaap heeft verzameld in zijn Primrose museum heb ik getransformeerd tot een vaasje aan de wand, een draagbaar sieraad van porselein en een Langspeelplaat. Een project van het MAS Museum (Mas aan de Stroom) met oog voor datgene wat verlaten en verloren was.
Leony van Schalm
https://www.schatelier.nl/a-68764100/c-o-l-l-e-c-t-i-e/jaap-kruithof-lp-the-silence-of-things/