Overslaan en naar de inhoud gaan

De reuzen van het Vierde Havendok

Elektrische topkraan IA347

De IA-kranen hebben een dubbele giek, om ervoor te zorgen dat de last tijdens de topbeweging op dezelfde hoogte blijft. Deze mastodonten stonden niet meer op het standaard 5-meterspoor: een breder 9-meterspoor was nodig om deze geweldig zware kranen voldoende stabiliteit te geven.

Spoorbreedte 

In 1953 worden de kranen opgesteld aan de noordkaaien van het Vierde Havendok, deze waren uitgerust met nieuwe betonnen afdaken en een nieuw kraanspoor van 9 meter breedte. De nieuwe bredere kraansporen waren erg belangrijk vanwege de stabiliteit van de kranen. Sinds 1907 waren de horizontale afmetingen van de kraanportalen beperkt door de uniformiteitsregel, die een kraanspoorbreedte van 5 meter voorschreef om de uitwisselbaarheid van kranen op alle (elektrische) kaaien te garanderen. Een uitzondering hierop vormden enkele grootportaalkranen met een spoorbreedte van 14,50 meter. Gedurende de bijna vijftig jaar waarin de 5-meterregel van kracht was, bleef het kiepmoment van de last gestaag toenemen. Om dit te compenseren, moest het stabiliserende moment bij de kraancabine worden verhoogd, wat werd bereikt door het tegengewicht aan de achterzijde van de machinekamer te vergroten.

Elektrische topkranen in de haven

De sterkte groei van de gewichten maakte deze kranen tot echte mastodonten. De verbreding van het spoor gaf weliswaar de hoognodige extra ruimte voor de plaatsing van het tegengewicht dat boven het portaal moest meedraaien. De massa’s van deze tegengewichten veroorzaakte een enorm snelheidsverlies.

Bij het starten en afremmen van de zwenkbeweging waren grote en sterk wisselende krachten nodig van het mechanisme. Deze krachten waren vereist om de giek de nodige versnelling te geven en de slingerende last onder controle te houden. Daarnaast belastten deze extra gewichten de zwenkwielen, de zwenkrail, het portaal dat deze onderdelen ondersteunde, en uiteindelijk de kraanbaan, die de krachten doorstuurde naar de fundering en de ondergrond.

Ondek meer havenkranen

Havenkranen

De grootste en meest indrukwekkende collectiestukken van het MAS ontdek je aan de Scheldekaaien: de havenkranen. En net voor de deur van het MAS bots je bijna op het pronkstuk uit onze collectie.

havenkranen aan de rijnkaai in de avond

De Kockskraan

Elektrische topkraan JA371

De lichte kokerconstructie van de JA-kranen brak definitief met de vooroorlogse concepten en bouwmethoden. Het maakte de JA-serie welhaast tweemaal efficiënter dan de CO-kranen die ze verving. Van dit type werden 20 kranen gekocht, in de periode van het Tienjarenplan (1956-65) waarin de Antwerpse haven geweldig uitbreidde en moderniseerde. r.

Wijdbeens

Elektrische topkraan KA400

De gelaste kokerconstructie was een belangrijke innovatie, maar was minder soepel dan de kranen met klinknagelverbindingen. Wanneer de sporen niet perfect vlak liggen durven deze kranen al eens op drie poten te gaan lopen. De spanningen in het staal werden dan ook nauwkeurig gemeten om scheuren in de lasnaden te voorkomen.

Meld je aan voor de nieuwsbrief