Overslaan en naar de inhoud gaan

#1: Jaap Kruithof en zijn collectie

20 oktober 2018

Wat dreef Jaap Kruithof tot het verzamelen van 10 000 dingen? Hij startte in 1973 bij de dood van zijn vader. Toen besefte hij dat hij tot dan bijna niets bewaarde. Zijn liefde voor dingen die anderen weggooien, had te maken met zijn ecologische idealen. Jaap Kruithof verwoordde in zijn museumgids van 2005 en in teksten en interviews over 'bewaren' goed waarom hij verzamelde. De documentatie van de collectie is verder beperkt. Er is geen enkele objectbeschrijving nagelaten door Kruithof.

Wie was Jaap Kruithof?

Jaap Kruithof was van 1964 tot 1995 hoogleraar Ethiek aan de Universiteit Gent. Daarnaast was hij schrijver, opiniemaker, mediafiguur en verzamelaar. Samen met Leo Apostel stichtte hij de Vakgroep Moraalwetenschap. Hij evolueerde van marxist tot uitgesproken ecologisch denker. 

Naast zijn meer publieke werk als academicus en opiniemaker was Jaap Kruithof in zijn privéleven een gepassioneerd verzamelaar. Hij begon te verzamelen in 1973, na de dood van zijn vader. Toen besefte hij dat hij tot dan erg weinig had bijgehouden. Zijn liefde voor de dingen die anderen meestal weggooien verklaarde hij vanuit zijn ecologische idealen. Bewaren was een om tegen de stroom van de consumptiemaatschappij in te varen. "We gooien teveel weg en we gooien het verkeerde weg", is één van zijn uitspraken.

 

Museum Primrose

In 1974 verhuisde Jaap Kruithof met zijn gezin van Deurne (Antwerpen) naar een huis met tuin in Mortsel bij Antwerpen. Primrose was de naam van dat huis. Museum Primrose werd de naam van zijn huismuseum. De verzameling werd eerst getoond in verschillende kamers in het huis van Kruithof. In de tweede fase begon de opstelling in de kelders van het huis. De opstelling van de objecten gebeurde volgens het aanvoelen van Kruithof. Hij schikte en herschikte de objecten voortdurend. Soms plaatste hij ze volgens vorm bij elkaar, soms volgens functie, soms volgens materiaal, soms volgens kleur. 

 

 

Documentatie van de collectie

Jaap Kruithof maakte in het begin fiches per object. Hij hield hier na verloop van tijd mee op. Bij zijn overlijden zijn de wel gemaakte objectfiches vernietigd. 

In 2005 schreef Jaap Kruithof een korte gids voor ‘Museum Primrose’ met daarin een lijst van de afdelingen. Het museum had een 50 tal afdelingen: afdelingen met objecttypes, afdelingen met materialen en meer poëtische afdelingen zoals 'het museum in het museum'.

De foto’s van Philip Boël van Museum Primrose in 2009 documenteren tot in detail de kamers en rekken van Museum Primrose. Ze tonen dat de schikking van de objecten ook erg intuïtief gebeurde.

Daarnaast haalde Jaap Kruithof zijn verzameling aan in de 'Dingen boeken' (Omgaan met, Ingaan op en Doorgaan met de Dingen) in de jaren 1990  en in verschillende interviews. Hij beschreef in die publieke optredens de collectie nooit in detail. Hij formuleerde vooral gedachten over bewaren en weggooien.

 

 

 

Meld je aan voor de nieuwsbrief