Overslaan en naar de inhoud gaan

Kruithof

Op zoek naar de waardes van de collectie Kruithof

10 000 dingen. Dingen die anderen doorgaans niet bewaren. Dat verzamelde de Belgische filosoof Jaap Kruithof (1929-2009). In 2018 onderzochten we in het MAS samen met vele partners de waardes van deze collectie. We kwamen tot het besluit dat de Kruithofcollectie een groot filosofisch potentieel heeft. Ze stimuleert gedachten en gevoelens rond de waarde van dingen. Daarom neemt het MAS de helft van de verzameling op als museumcollectie. De andere helft boden we aan als grondstof voor de toekomst. Deze blog geeft een inkijk in het Kruithofproject.

Nieuwe posts

#47: Over verzamelen

27 juli 2022

De 'DINGEN'-expo van kunstenaars Benjamin Verdonck en Guy Rombouts in het MAS-Kijkdepot eindigde begin juni 2022. De verzameling van filosoof Jaap Kruithof kan nu anderen inspireren. Als afscheid laat Benjamin Verdonck ons nog enkele gedachten over verzamelen na.

#46: Van bewaargoed naar gebruiksgoed

3 februari 2022

Schatelier ontwierp een collectie met geselecteerde stukken van Kruithof. Ze zijn ontstaan vanuit energie, een authentieke werkstijl en signatuur. Een stukje bewaargoed dat getransformeerd werd tot gebruiksgoed in een duurzaam jasje van porselein.

vitrinekast met voorwerpen

#45: 3 nieuwe vormen

18 januari 2022

Kunstenaar David Boon vertrekt van een fles. Hij probeert de essentie ervan te vatten. Met de karakteristieke eigenschappen gaat hij aan de slag en zoekt nieuwe vormen, een nieuw geheel van een deel.

En wat denk jij ervan?

Wie zijn we?

Dingen - de expo

Alle posts

#1: Jaap Kruithof en zijn collectie

20 oktober 2018

Wat dreef Jaap Kruithof tot het verzamelen van 10 000 dingen? Hij startte in 1973 bij de dood van zijn vader, Toen besefte hij dat hij tot dan bijna niets bewaarde. Zijn liefde voor dingen die anderen weggooien, had te maken met zijn ecologische idealen. 'We gooien teveel weg en we gooien het verkeerde weg', is één van zijn uitspraken.

#2: Wat zit er in die dozen?

23 oktober 2018

De collectie van Jaap Kruithof werd in 2010 naar het MAS overgebracht. Maar wat zit er nu precies in die 155 dozen?

#3: Schikken en herschikken

25 oktober 2018

Presenteren betekent schikken. Maak je een nieuwe presentatie, dan verandert ook de ordening. Wij deden de oefening met de inhoud van een doos uit de collectie Jaap Kruithof. Vind jij de zeven verschillen?

#4: Ten huize van Jaap Kruithof

6 november 2018

De eerste televisiebeelden van de collectie Kruithof dateren van 1992.
Dan verschijnt Jaap Kruithof in het VRT programma Ten Huize Van.
"Verzamelt u uit nostalgie?", vraagt de interviewer.
"Dat zit er wel bij", antwoordt Kruithof,
maar hij vervolgt met kritiek op de wegwerpcultuur: "Alles wordt weggegooid".

#5: Aan slechte smaak geef je niet toe

16 november 2018

Tussen de objecten, bracht Jaap Kruithof soms een tekstbordje aan. Daarop stonden kleine korte zinnetjes met ingevingen. Waren het de objecten hem inspireerden? Of waren het vrije associaties? Of nog iets anders?

#6: Denken over dingen

22 november 2018

"Dit museum is het vervolg van mijn dingen-boeken", zo schreef Jaap Kruithof in zijn korte museumgids.
Kruithof publiceerde zijn Dingen-boeken tussen 1991 en 1994. Nergens in die boeken beschrijft hij zijn collectie letterlijk.
Maar in elk Dingen-boek ontwikkelt hij filosofische gedachten over bewaren en waarderen. Die zijn bruusk, maar inspirerend.

#7: Een kritische minnaar. Jaap Kruithof over musea

30 november 2018

Jaap Kruithof nam zelf nooit concrete initiatieven om zijn verzameling aan een museum over te dragen. Hij schreef als filosoof ook veel minder over musea dan over bewaren. Het interview met tapisplein in 2007 daagde Kruithof uit om wel te spreken over musea en over de vraag of zijn verzameling in een museum zou moeten terechtkomen. Hij toont zich dan een kritische minnaar van musea.

#8: Inspirerende modellen voor het waarderen van collecties

3 december 2018

Waarderen in musea wil zeggen dat de waardes van een object of collectie onderzocht worden. In de museumwereld wordt dit constant bewust en onbewust, gestructureerd en ongestructureerd gedaan. Recent is er een trend om het waarderen systematischer aan te pakken. Welke inspiratie halen we hieruit voor het Kruithofproject? Een blogpost van Thomas Dirkx.

#9: "Dit doet denken aan weggegooide scherven, archeologie"

6 december 2018

Dat is één van de uitspraken uit de gesprekken die we momenteel doen over de mogelijke waardes en bestemmingen van de Collectie Kruithof. Naast het samenbrengen van de documentatie over de collectie en van de geschriften van Jaap Kruithof over musea, bewaren en waarderen, organiseren we een gespreksronde.

#10: Musée des Arts Modestes en andere gelijkaardige verzamelingen

12 december 2018

We vragen elke gesprekspartner of zij of hij collecties kent die lijken op de Collectie Kruithof, want dat geeft inspiratie voor het bedenken van de waardes van de Kruithofcollectie.
Altijd komen we bij minstens twee soorten collecties uit: de collecties dagelijks leven van cultuurhistorische musea en artistieke installaties met alledaagse dingen.

Kerstversiering in de collectie Jaap Kruithof (doos 69)

#11: Een nieuw begin

24 december 2018

2018 loopt op zijn einde; een moment om terug én vooruit te blikken.

#12: Schoonmaken

14 januari 2019

Momenteel zit de Collectie Kruithof in het transitdepot van het MAS, vrij van stof en vocht, maar nog niet in geklimatiseerde kasten. Die investering kunnen we pas doen na een definitieve beslissing over de Collectie Kruithof. Hoe verschilt museale bewaring van het bewaren in Museum Primrose? En versterkt museale bewaring de waarde van deze collectie?

#13: Dat dient voor niks!

25 januari 2019

Op dit moment schrijven we aan ons waarderingsrapport over de Collectie Kruithof. De filosoof houdt ons daarbij wakker. Het begrip ‘gebruikswaarde’ bijvoorbeeld, dat zou Jaap Kruithof vast bekritiseerd hebben.

#14: Uiltje spreekt

5 februari 2019

In doos 121 van de Collectie Jaap Kruithof vonden we al een tijdje geleden een handgeschreven tekst bij het stenen beeldje van een uil, met de titel “Uiltje spreekt”. Het handschrift is ontegensprekelijk van Jaap Kruithof zelf. De tekst verwijst naar de kosmos en de zingevende mens en vertrekt toch van het stenen uiltje. Of hoe een onooglijk uiltje het denken op gang kan brengen.

#15: Uniek toiletpapier

15 februari 2019

Is de collectie uniek? Zijn de objecten in de collectie uniek?
Dat zijn belangrijke vragen in elk waarderingsonderzoek.
Het unieke van de Collectie Jaap Kruithof is dat de objecten meestal niet uniek zijn.
Behalve dan dit oude toiletpapier van het Belgische merk Noral.

#16: Waardestelling, plan, LAMO en graag uw reactie

26 februari 2019

Gisteren werd in het MAS het waarderingsonderzoek en het plan van het MAS voorgesteld. Vandaag doen we dit online in deze blog, waarbij het hele rapport steekt. Wij wensen als MAS een deel van de collectie te bestemmen buiten de museumsector. We experimenteren hiervoor met de Nederlandse LAMO werkwijze en vragen daarom uw reactie over de te herbestemmen objecten. Andere reacties op ons plan zijn natuurlijk ook welkom.

#17: LAMO wat?

28 maart 2019

Momenteel loopt de LAMO maand voor de Kruithofcollectie: de maand waarin wij het deel van de Kruithofcollectie dat wij herbestemmen, laten inkijken door andere Vlaamse erfgoedinstellingen. De Nederlandse LAMO werkwijze is minder bekend in Vlaanderen dan we dachten.

#18: Gedachtezinnen terecht

11 april 2019

Jaap Kruithof hing gedachtezinnen op in zijn Museum Primrose. Die dragen sterk bij tot de filosofische waarde van de collectie. Een deel van de originele gedachtezinnen bevonden zich echter nog in het Huis van Alijn. Deze 24 gedachtezinnen zijn onlangs overgedragen aan het MAS.

#19: Krachtobjecten om te beschermen

13 mei 2019

De LAMO tijd zit erop. We kregen zowel reacties van erfgoedinstellingen als van de familie Kruithof. Zij selecteerden uit de 5000 dingen die het MAS wil herbestemmen, een aantal beschermwaardige objecten. Beschermwaardig om filosofische, historische en emotionele redenen. Enkele objecten werden door meerderen gekozen. Het blijken echte krachtobjecten, die velen raken.

#20: Jongeren creëren nieuwe dingen

19 augustus 2019

Tijdens het MAS atelier (m)Assemblage kregen 22 jonge kunstenaars tussen 8 en 12 jaar dozen verzamelwaar van Jaap Kruithof ter beschikking om te combineren, te veranderen en naar hartenlust “nonsens-sculpturen”, “verrassingsvlaggen” en “herinneringsdozen” te creëren.

#25: Dozen uitpakken

22 oktober 2019

5000 dingen van de Kruithofcollectie nam het MAS op als museumcollectie. Ze zijn nu in handen van Benjamin Verdonck en Guy Rombouts. Zij zijn de eerste curatoren die met deze collectie nieuw beeldend werk rond de waarde van dingen maken. Op 3 april 2020 opent hun expo in het MAS Kijkdepot. Dozen uitpakken. Dat doen ze nu. Lees hier hun brief.

#21: Upcycling, upcycling

18 september 2019

In mei lanceerden we onze oproep om 5000 dingen van de Kruithofcollectie te upcyclen of anders gezegd als grondstof voor de toekomst in te zetten. Intussen zijn 15 projecten gestart. Jaap Kruithof is voor al deze projecten een sterke inspiratiebron.

#22: 5 Minutes/1940

26 september 2019

"Wat neem je met je mee wanneer je je woning moet verlaten in 5 minuten?" Rond deze vraag werkt kunstenaar Christine Clinckx. Ze kreeg voor de zomer twee dozen met Kruithofdingen van het MAS. Vanaf vandaag is haar creatie klaar en te zien bij DEVIATIONS in Antwerpen.

#23: Een spaarpotbeer op reis

4 oktober 2019

Hans Bossmann geeft graag dingen in handen van mensen om hen er iets mee te laten doen en voelen. Hij kreeg Kruithofobjecten voor de Zomer Academie van 2019 in Dworp. Daar begon de reis van de spaarpotbeer. Hans werkt tot augustus 2020 met Kruithofobjecten in de straten van Antwerpen.

#24: Experimenteren. Maken. Onderzoeken. Boslabs.

9 oktober 2019

Boslabs, het creatief atelier van Het Bos, resideert net achter de hoek van het MAS. In 2019-2020 vormen tien Kruithofdozen de rode draad doorheen de Boslabs werking. Boslabs onderzoekt 'de waarde van dingen' met een diverse groep jongeren uit Antwerpen. Het resultaat zal in 2020 te zien zijn in het Bos en daarna in BOZAR in Brussel.

#26: United Objects doet open ateliers

21 januari 2020

Sinds oktober 2019 tekent kunstenaar Hans Bossmann samen met andere mensen op witgeverfde Kruithofobjecten. Dat gebeurt in openbare ateliers in de stad : in Borgerhout in ’t Werkhuys, op het Kiel in NOVA en in Kringwinkels. Een 50 tal voorwerpen zijn intussen bij mensen thuis. Op zaterdag 4 april komen de voorwerpen opnieuw samen in de 'Reünie van voorwerpen', in de boulevard van het MAS.

#27: Costumedesign en Kruithof

20 februari 2020

Liesbeth Plettinckx is docent aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten, Antwerpen. Ze kreeg Grondstofdoos 15 van de Kruithofcollectie voor een project met studenten Costumedesign en met Mokhallad Rasem & Petra Damen (Toneelhuis). Zij, noch de studenten, wisten vooraf wat in de doos zat. Intussen hebben de studenten de doos geopend. Lees hier wat erin zat.

#28: Nederland zorgt voor de eeuwige verjonging van doos 42

2 maart 2020

Doos 42 is de enige Kruithofdoos in Nederland. Daar bedachten enkele Schrijversharten en ... een Ministerie een plan voor de doos.
Tijdens de Nederlandse boekenweek, op 9 maart, wordt de doos geopend. We kregen alvast een brief van de initiatiefnemer.

#29: Uitgepuurde stillevens van Dan Dhaen

18 maart 2020

Kunstenaar Dan Dhaen kreeg van het MAS Grondstofdoos 38 voor het maken van assemblages. Zijn werk lijkt impulsief, maar het wordt opgebouwd met veel zorg. Het is een proces van maanden tot de assemblages hun uitgepuurde vorm krijgen. Dan Dhaen deelt hier zijn work in progress.

#30: Rommelen in dozen en in gedachten

20 maart 2020

Kunst in Zicht (KiZ) ontwikkelt kunst-educatieve projecten voor kinderen, jongeren en hun begeleiders. KiZ kreeg 10 Grondstofdozen met Kruithofdingen. In 2020-2020 ontwikkelen zij hiermee een splinternieuw project voor kleuters samen met Ilse Daems, tovenaar in filosoferen met kinderen, en Kristof Van Gestel, kunstenaar. Het project is in volle voorbereiding en daarover blogt student Bieke Van Wynsberghe.

#31: Nederland opent plechtig doos 42

21 maart 2020

Grondstofdoos 42 is op 9 maart 2020 plechtig geopend in Wageningen. Kunstenaars stonden in de rij om een voorwerp dat ze niet zelf kozen te ontvangen. De objecten werden overhandigd op een fluwelen kussen om te beklemtonen dat elk object, hoe nederig ook, waarde heeft. Het werd een bijzondere avond.

#32: DINGEN expo opent 1 juni

20 mei 2020

De opening van de DINGEN expo moest worden uitgesteld wegens de coronacrisis. Maar op maandag 1 juni is het eindelijk zover. Dan opent de DINGEN expo in het MAS Kijkdepot.

#33: Intussen in Wageningen

5 juni 2020

Grondstofdoos 42 kwam zoals gezegd terecht in Wageningen in Nederland. Op 9 maart werd elk ding uit de doos gekoppeld aan een kunstenaar. Wat deden de kunstenaars in Nederland intussen met de 42 dingen die in Doos 42 zaten?

#34: Doos 84 gaat naar Antwerpen Dam

6 juli 2020

Sinds de opening van de DINGEN expo in het MAS begin juni, krijgen we vele nieuwe upcycling voorstellen. Kunstenaar A. Tinne Vereeck nam intussen doos 84 mee naar vzw Elegast, de buurtwerking van de wijk Antwerpen Dam.

#35: 5.000 dingen weggegeven

16 juli 2020

Het MAS zocht en vond het afgelopen jaar 29 organisaties en individuele upcyclers die met de voorwerpen van 1 of meer dozen nieuwe creaties maken en zo het wegwerpen ervan tegengaan.

#36: Next Generation, please!

23 oktober 2020

De jongeren van Boslab gebruikten Kruithof objecten als inspiratie om te filosoferen over de maatschappij. Dit leidde tot een installatie die te bewonderen was in BOZAR te Brussel.

#38: Camelot. COUPEE duikt in de Kruithof collectie

6 november 2020

Veel collagekunstenaars maken gebruik van waardeloze materialen als bronmateriaal. Ze recycleren weggegooide of in onbruik geraakte dragers en vormen het om tot nieuwe werken. Helemaal in de lijn van Kruithof's gedachtegoed.

#37: Corona spelbreker voor reünie

4 november 2020

80 mensen hebben thuis op een Kruithofvoorwerp getekend. Ze zouden met hun kunstwerk samenkomen en het tonen tijdens de ‘Reünie van Kruithofvoorwerpen’, op de boulevard van het MAS. Het coronavirus besliste er anders over.

#39: Prullaria en brol

21 januari 2021

Tijdens BROL vertellen de kinderen hun eigen sprookje aan de hand van de voorwerpen uit de collectie. En bouwen ze een stad waarin het houten schapje een groot huis wordt en de handwaaier het stadsplein.

Allerlei voorwerpen uitgestald

#40: Expo 42 Dingen

23 februari 2021

Over 42 prachtige dingen-kunstwerken die eerst online tentoongesteld werden, en daarna in het echt – of toch niet – en dan weer wel, maar niet voluit.

#41: Doos Nr. 154

26 maart 2021

Doos nr. 154 uit de collectie Jaap Kruithof inspireerde de leerlingen van het MSKA tot creativiteit en kritische reflectie. Het resultaat: een expo, een muziekstuk, een choreografie en een brochure.

groep mensen in een zaal

#42: Buurtbewoners creëren een paravent

13 augustus 2021

Het begon allemaal met een prachtige koffer met glaswerk van Jaap Kruithof. Maar toen kwam de pandemie.
 

allerlei rommel

#43: De laatste rechte lijn

20 oktober 2021

Het kunstwerk van A. Tinne Vereeck en de bewoners van Den Dam is in de eindfase beland. De assemblage van de haak- en breisculpturen en de voorwerpen uit de Jaap Kruithofcollectie, zal in het atelier van kunstcollectief Semi Salty plaatsvinden.

voorwerpen op rode kussens

#44: 'Het Ding in de kunst'

13 december 2021

Hoe gaan we om met de dingen om ons heen? Wat betekenen ze en waar laten we ze als ze afgedankt zijn? Op woensdagavond 17 november 2021 stonden Dingen centraal in de bibliotheek van Wageningen.

vitrinekast met voorwerpen

#45: 3 nieuwe vormen

18 januari 2022

Kunstenaar David Boon vertrekt van een fles. Hij probeert de essentie ervan te vatten. Met de karakteristieke eigenschappen gaat hij aan de slag en zoekt nieuwe vormen, een nieuw geheel van een deel.

#46: Van bewaargoed naar gebruiksgoed

3 februari 2022

Schatelier ontwierp een collectie met geselecteerde stukken van Kruithof. Ze zijn ontstaan vanuit energie, een authentieke werkstijl en signatuur. Een stukje bewaargoed dat getransformeerd werd tot gebruiksgoed in een duurzaam jasje van porselein.

#47: Over verzamelen

27 juli 2022

De 'DINGEN'-expo van kunstenaars Benjamin Verdonck en Guy Rombouts in het MAS-Kijkdepot eindigde begin juni 2022. De verzameling van filosoof Jaap Kruithof kan nu anderen inspireren. Als afscheid laat Benjamin Verdonck ons nog enkele gedachten over verzamelen na.

Meld je aan voor de nieuwsbrief